|
Do mối có đời sống kín đáo nên khi nghiên cứu chúng trong phòng thí nghiếm cũng có những khó khăn khi nuôi mối để quan sát. Theo tài liệu thống kê của Emerson(1952) đã phát hiện được 1855 loài trong đó ước tính có 1762 loài hiện đang tồn tại và ước 93 loài hoá thạch. Theo bản danh lục côn trùng về mối trên thế giới của Snyder năm 1949 để từ đó bổ sung tu chỉnh cho phong phú thêm. Đại bộ phận mối phân bố ở vùng á nhiệt đới. 1 số ít phân bố châu á, bắc phi và các nước ven biển Địa trung hải... Nói về toàn cầu thì châu phi là đại bản doanh phân bố các loài mối (Thái Bang Hoa 1964 ) Ở nước ta Phú thọ là một tỉnh có nhiều loài mối phân bố Theo thống kê chưa đầu đủ những năm 1976.1989- Nguyễn Đức Khảm đã có 83 loài mối phân bố khắp nước ta. .
Ở việt nam giống Coptotermes phá hoại nặng nhất các công trình kiến trúc và kho tàng , trong đó loài mối nhà C.Formosanus Shiraki là loại phá hoại điển hình. trong điệu kiện nhiệt đới gió mùa hiện tượng mối vũ hoá và bay ra từ cuối tháng 3 đầu tháng 4 hàng năm khi nhiệt độ môi trường từ 20 – 26 oC độ ẩm 85-92% . Từ 17 – 19 h vào lúc trời tối và thường sắp có giống gió . Đây là thời điểm mà lượng mối cánh hướng theo ánh đèn xâm nhập vào công trình nhà cửa để làm tổ. Các công trình xây dựng kéo dài nhiều năm mối dễ xâm nhập . Nếu không áp dụng kỹ thuật phòng mối , nhiều công trình chỉ sau một năm hoàn thành đã có mối xuất hiện trở lại.
Những phương pháp phòng trừ mối trong công trình xây dựng thường dùng ở Việt Nam
PHương pháp phòng mối có nghĩa là dùng những biện pháp kỹ thuật , hóa học , sinh học, cơ giới … để ngăn ngừa không cho mối xâm nhập vào công trình xây dựng. Còn phương pháp diệt mối hay trừ mối là dung biện pháp trên để diệt mối đã có trong công trình xây dựng, Hai phương pháp này có thể tách riêng ra như thế hay gọi chung là phương pháp phòng trừ mối. nó hỗ trợ cho nhau để ngăn ngừa mối xâm nhập vào công trình xây dựng.
1.Cách ly cơ giới và vệ sinh môi trường
Kết quả nghiên cứu về đặc tính sinh học của mối cho thấy rằng thường thường mối xâm nhập vào công trình xây dựng bằng 2 con đường chính:
Thông qua những đường mối lộ ra hoặc đường ngầm là những cầu nối dẫn mối từ tổ mối đến những vật thể bị hại trong công trình xây dựng
Thông qua trong mùa bay giao hoan của mói cánh hàng năm những con mối bay đến những vật thể bị hại rồi chúng rụng cánh, ghép giao phối, làm tổ, sinh sẩn và phá hoại công trình . NHư vậy vệ sinh môi trường và diệt những tổ mối cánh trước mùa bay giao hoan của chúng là biện pháp tích cực để phòng mối
Cách ly cơ giới :
Để ngăn chặn mối từ ngoài vào công trình thì tường và nên nhà phải tạo ra một lớp cách ly toàn diện và liên tục , toàn diện là lớp cách ly được thực hiện trên toàn bộ diện tích còn liên tục là không bị một vât khác trộn lẫn vào làm mất tính liên tục của lớp cách ly . lớp cách ly bằng vữa xi măng mác cao >80 ; chiều dày của lớp cách ly 3- 4 cm
Đối với nhà sàn thì chân cọt kê trên đá tảng bê tông có tấm tôn không rỉ hoặc rãnh dầu cách ly
Vệ sinh môi trường : Nhà cửa phải thông thoáng, xung quanh sạch sẽ không để mối xâm nhập làm tổ.
2. Cách ly hoá học để phòng mối
Ngâm tẩm gỗ bằng hoá chất để phòng mối xâm nhập
Gỗ trước khi đem sử dụng cần được ngâm tẩm bằng thuốc bảo quả gỗ, có thể dùng phương pháp ngâm thường, chân không áp lực, đun nóng ngâm lạnh làm cho dung dịch thuốc bảo quản gỗ đi sâu vào trong gỗ để chống sự xâm nhập của mối
Các loại thuốc bảo quản gỗ thường dùng là LN2, LN3, BQG1.
Xử lý nền móng bằng lớp hoá chất cách ly
Khi san lấp nền nhà hay nền móng công trình xây dựng lớn nhỏ cần phải làm sạch móng , nền vứt bỏ những sản phẩm có nguồn gốc từ thực vật và những chất hữu cơ khác mà mối thích ăn . chất thải có chứa Selullose ( ví dụ : khu đất trước đây là bãi rác) hoặc được san lấp bằng nguồn đất có nhiều mối ( đất đồi ) Diệt những tổ mối trong khi san lấp bằng những hoá chất hữu hiệu .
Đối với móng nền nhà : để ngăn ngừa mối xâm nhập tư bên ngoài vào công trình vào công trình xây dựng qua móng tường bằng cách một đường hào bằng hoá chất . ĐƯờng hào này tiếp xúc và bao quanh toà bộ phía ngoài móng công trình, Kích thước của đường hào 50 – 80 cm ( sâu ) x 40 – 50( rộng )
dùng theo đúng định mức thuốc phòng mối PMS bột với định mức 12-14kg hoặc dung dịch EC tương đương 15- 18l cho một mét khối đất bằng hàng rào ngăn mối.
Đối với những công trình có vị trí đặc biệt ( có phần tiếp giáp hẹp ) ta dùng phương pháp thuốn và bơm thuốc. - với phương pháp này dùng định mức tương đương với phương pháp đào hào . Đây là một phương pháp rất tốt vì tăng tính tự thẩm thấu của thuốc vào chân tường.
Đối với nền nhà : Trên mặt đất nền nhà đã được làm xong cần rải một lớp thuốc chống mối theo đúng định mức tuỳ theo từng loại công trình sau đó lát gạch bình thường.
3.Tuyển chọn các loại gỗ có khả năng kháng mối tự nhiên cao để ngăn ngừa mối xâm nhập phá hại
Các loại gỗ có khả năng kháng mối cao có thể kể như : Đinh , lim , sến mật, táu đen, muồng đen, cà te, trai, gụ , mật , trắc, mỡ, vàng tâm, giổi.... ( chỉ dùng phần lõi) thực tế hiện nay các loại gỗ này ngày càng hiếm. thời gian trưởng thành cho đến khi khai thác rất nhanh , nên nhiều gỗ quý hiếm khi đưa vào sử dụng cũng bị mối pha hại . đây gọi là hiện tượng “tiêu tâm” . vì vậy có thể dúng các loại gỗ có độ kháng mối kém nhưng ngâm tẩm bằng thuốc bảo quản gỗ trước khi đem dùng để kéo dài thời gian sử dụng.
|